کوش نامه Koosh-Nameh

به نقل از سخن نوشته های ابوالفضل خطیبی: عطار در مصیبت نامه در ستایش از شعر خود چنین می سراید (عطّار 1386ش، ص448-449): آبِ هر معنی، چنانم روشن است/ کآنچه خواهم، جمله، در دستِ من است می نباید شد بحمدالله به زور / همچو فردوسی ز بیتی در تنورهمچو نوح آبی به زور آید مرا زآنکه طوفان از تنور آید مرا از تنورم چون رسد طوفان به زور / هیچ حاجت نیست رفتن در تنور همچو فردوسی فُقَع خواهم گشود / چون سنایی، بی طمع، خواهم گشود بیت دوم مبهم است و این ابهام را قزوینی نیز یادآور شده بود (قزوینی 1388ش، ج6، ص103). به نوشتۀ زنده یاد محمدامین ریاحی (ریاحی 1372، ص258). آیدنلو بر اساس یکی از روایات مردمی دربارۀ فردوسی حدس می زند که در داستانی که در نیشابورِ عصر عطّار رایج بوده - و صورت مکتوب آن فعلاً به دست ما نرسیده - فردوسی برای سرودن یا تکمیل بیتی به منظور تأمل بهتر در خلوت، درون تنور رفته است (آیدنلو1390، ص51-52). پیش از آن، استاد شفیعی کدکنی در یادداشتی بر این بیت نوشته اند: (شفیعی کدکنی 1386ش، ص760). استاد شفیعی سپس چندین شاهد از متون فارسی نقل می کند که بنا بر آنها در گذشته تنور جایی برای پنهان شدن بوده است. با این خوانش، مراد از نیز قاعدتاً باید اشاره به بیت های هجونامه باشد که شاعر در حق محمود سروده و برای همین خشم شاه را برانگیخته و گریخته و پنهان شده است. اما دور می نماید که عطّار در این بیت به گریختن و پنهان شدن شاعر در تنور اشاره داشته باشد؛ زیرا بافت متن چنین اشارۀ تاریخی را برنمی تابد. بنا بر این خوانش، عطار می گوید: من کسی نیستم که برای سرودن بیتی یا به خاطر بیتی مانند فردوسی از دست شاه بگریزم و به زور در تنور پنهان شوم. در این بیتها عطار از ک کوش نامه Koosh-Nameh ...ادامه مطلب

از دیرباز که روایات مربوط به خاندان های بزرگ ایرانشهر با روایات کیانی درآمیخت، اعضای دو خاندان نقش مهمی در تکوین و گسترش این روایات بر عهده داشتند: یکی خاندان کارن به رهبری گودرز و دیگری خاندان سکایی رستم. بخش مرسوم به پهلوانی شاهنامه پر است از پهلوانی های اعضای این دو خاندان در جنگ ها و لشکرکشی های گوناگون بر ضد دشمنان ایرانشهر. از میان این دو خاندان، پهلوانان خاندان رستم، چه در شاهنامه و چه در بیرون از شاهنامه نقش پررنگ تری بر عهده داشتند و منظومه های گوناگونی در شرح پهلوانی های آنان پرداخته شده اند. مانند گرشاسپ نامه، در شرح دلاوری های گرشاسپ، نیای نامدار این خاندان، سام نامه دربارۀ پهلوانی ها و عشق ورزی های سام، دو تحریر از فرامرزنامه (بزرگ و کوچک) دربارۀ فرامرزنامه و کشورگشایی های او در هند، بانو گشسپ نامه دربارۀ بانو گشسپ، دختر رستم و آذربرزین نامه دربارۀ آذربرزین پسر فرامرز. نام سرایندۀ